ADI

    Şiran Dağı'nın kuzeyinden çıkan su, ilçeye adını vermektedir, Sultan Abdülaziz'in tahta çıktığı 1861 yılında Sivas'a bağlı bir yerleşim alanı olarak kurulan ilçeye, o zaman Aziziye adı verilmiştir. 1893 yılında ilçe yapılan Pınarbaşı 1926 yılında da Kayseri'ye bağlanarak bu günkü statüsünü kazanmıştır.

YERİ

    Kayseri'ye 95 km. mesafede bulunan ilçenin yüzölçümü. 3383 km. karedir. Burada nüfus yoğunluğu son sayımla 17.23'e çıkmıştır. Pınarbaşı, Kayseri'nin en önemli düzlüğü olan Uzun yayla' ya sahiptir. Bu alanda hayvancılık ve tarım oldukça ileri seviyededir. Ayrıca, Zamantı, ilçeye Bağlı Şerifiye köyünden çıkarak Seyhan Nehri'ni oluşturur. Karaköy Kabaktepe ve Yedioluk köylerinden aynı adla çıkan sular çevrede sulama da kullanılır.

İKLİMİ

   Kışları soğuk, yazları serin ve kurak geçer. Yağmurlar genellikle sonbaharda ve ilkbaharda yağar. Kışın kar ve ayaz keskin soğuklar ısıyı –35 C ’ye kadar düşürür. Yıllık ısı ortalaması 80C, yazlarının sıcaklık ortalaması 27.70C’dir. Uzun yıllar baz alınarak elde edilen yağış ortalaması 492 kg/m2’dir. Bölgenin kar ve yağmuru halkın kaba yel dediği lodos rüzgarının esmesiyle gelir. Yaz aylarında özellikle temmuz ve ağustosta esen poyraz yeli de ekinleri olgunlaştırarak yağmur yerine geçer. Bunun zıttı olan aşağı yel dedikleri kaba yel ekinleri ve yaz bitkilerini sarartarak, buğday tanelerini cılız bırakır, olgunlaşmasını önler.

TOPRAK BİTKİ ÖRTÜSÜ

   Pınarbaşı sert iklimi nedeniyle bir bozkır manzarası içinde yeşillikten yoksundur. Dağları genellikle çıplaktır. Kekik, yavşan otları, yer yer fundalıklar, kormuk çalılıkları, kısa boylu ardıçlarla örtülüdür. Melikgazi çevresinde az miktarda çamlık, Emeyil köyü güneyinde Karahacılı köyüne kadar yer yer çamlık ve meşelik, Gümüşgün köyü karşısı, Şirvan dağı etekleri meşelik, Kocamaz dağının sırtları kısa boylu ardıç ağaçları ile kaplıdır. Uzunyayla bölgesinde bol meralar, çayırlıklar vardır.

SANAYİİ

    Pınarbaşı'nda tarıma dayalı sanayii gelişme halindedir. Burada özellikle madencilik ileri seviyede olduğu için, bu yönde de gelişme vardır. İlçe merkezinde 96 adet sanayiye yönelik atelye vardır.

EL SANATLARI

     Pınarbaşında halı ve kilim önemli yer tutar. Bundan ayrı olarak, yünden örme el işleri de yaygındır. Burada bol desenIi ve çok renkli kilimler ülke genelinde ilgi toplamaktadır. Kayseri ve civarında faaliyet gösteren 13 şirket ilçemiz ve köylerinde ücret karşılığı ipek halı ve kilim dokutturmaktadır. Bu sektörde 1500 civarında genç kızımız istihdam edilmektedir.

TARIM VE HAYVANCILIK

    Pınarbaşı, Kayseri'nin önemli tarım merkezlerinden birisidir. Burada çeşitli sanayii bitkilerinin ekimi de yapılmaktadır. İlçe ürettiğiyle gelir sağlayabildiği için, buradaki çiftçilik giderek modernize olmaktadır. hububat tarımı yapılmaktadır. Rakımın çok yüksek olması ve kışın uzun sürmesi nedeniyle tarım çok ekonomik değildir. Bu sebeple çiftçilerimizin hayvancılığa yönlendirilmesine çalışılmaktadır.

    İlçemiz geçmişten bu yana önemli bir hayvancılık merkezidir. 1950’li yıllara kadar ilçe halkı at yetiştiriciliği yapmış ve bu yıllarda merkezi Fransa’da bulunan bir atçılık kulübüne de üye olduğu bilinmektedir. Yetiştirilen atlar orduya satılmış bu sayede iyi gelirler elde edilmiştir. Ancak ordunun motorize olması ile atçılık yerini koyun yetiştiriciliğine bırakmıştır. Ülkemizde 1980’li yıllarda tarım ve hayvancılık sektöründe meydana gelen sıkıntılar yüzünden ilçemizde de hayvancılık süratle azalmıştır. Fakat son yıllarda ilçemizde hayvancılık üç koldan yeniden gelişmeya başlamıştır. Besicilik, süt inekçiliği ve balıkçılıktır.

TARİHİ ESERLER

    Pınarbaşı'nın en önemli tarihi eseri, Melikgazi Türbesi'dir. Ayrıca bu türbenin kuzeyinde yer alan kale de önemli bir tarihi eserdir. Bunlardan başka, Karakuyu köyü yakınlarındaki Hitit kabartmaları da bu bölgenin tarihi özelliğini arttırmaktadır. Tarihi eserleri ise;

1. Melikgazi köyündeki kale ve Melikgazi Türbesi
2. Pınarbaşı Merkezindeki Tunç Top
3. Koçcağızındaki Garip Türbesi
4. Han Köyündeki Han Kervansarayı
5. Ispıtın Tepesindeki Şehir Harabesi, Mezar Kalıntıları
6. Kötü Ören Mezrasındaki Şehir Harabesi
7. Panlı Köyünde yontma taşlarla yapılmış Kemerli Bina
8. Şerefiye Köyünde Kale
9. Karakuyu köyünde Etiler zamanında yapılmış dünyanın ilk barajı (Hitit barajı)

EĞİTİM

    Pınarbaşı, eğitim yönünden gelişmiştir. ilk, orta ve lise eğitimi yanında Meslek liseleri de bulunmaktadır. Eğitimde, okur-yazarlık bakımından bazı ilçelerden oldukça ileridedir. ilçenin Pazarören kasabasında bulunan yatılı Bölge İlk Öğretmen Okulu, ülkemize çok sayıda öğretmen yetiştirmiştir.

FOLKLOR

    At Pınarbaşında çok önemli bir yere sahiptir. Bunun içinde atla yapılan sporlar yaygındır. Bundan başka, çeşitli halk oyunları oynanır. Burada Kafkas Türkleri'nin oyunları ile yerli halkın oyunları arasındaki farkı ortaya koyar. Bu bakımdan da ilçe folklor değerleri yönünden diğer ilçelerden oldukça farklı ve zengin bir görünüm ortaya koyar. Burudaki düğünlerde, davul-zurna ile çeşit1i oyunlar da oynanır. Yumruk, sinsin arap oyunu, halay bunların başında gelir.

TİCARET

    İlçe ticari yönden gelişmiştir. Halkın gelir düzeyi yükseldikçe, artan talebe göre de yeni ticari işyerleri .oluşmaktadır. Son sayımlarda, ilçede 207 iş yerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bunlardan yarısının mali potansiyeli bir milyon liranın üzerindeki sermayeye sahip iş yerleriydi.

   İlçemizde 1 halı fabrikası (700 m2) gün kapasiteli, 2 un fabrikası ve Kaynar kasabasında Türkiye Kalkınma Vakfına ait süt işleme tesisi, 1 mermer fabrikası, et entegre tesisi ve 3 adette krom konsantre tesisi mevcuttur.

   İlçemizin en önemli ekonomik varlıklarından biriside su kaynaklarıdır. İlçemizdeki sular alabalık ve özellikle alabalık yavrusu yetiştiriciliği için oldukça elverişlidir. Bu sebepten 6 tesiste özel sektör tarafından yaklaşık yılda 800 ton alabalık üretilmektedir. Bunlardan Yukarı Karagöz ve şerefiye köylerinde bulunan tesisler Ortadoğu ve Balkanların en büyük alabalık üretim tesisleridir.

    Belediyemizin teşviki ve katkılarıyla Tarım Bakanlığı tarafından Kayaönü mahallesine Türkiye’de ikinci ve en büyük yavru alabalık üretim istasyonu karar verilmiştir. Diğeri Antalya Kepezde bulunan tesisin bu günkü proje maliyeti 200 milyarın üzerinde olup bakanlıkça buraya şu an 10 milyar gönderilmiş ve bu parayla gerekli malzemeler satın alınarak 98 yazında ihale edilmiş ve inşaatı devam etmektedir.

MADENCİLİK

    Madencilik yönünden hayli zengin bir ilçemizdir. İlçemiz başta krom olmak üzere demir, çinko, mermer, kurşun ve kömür gibi zengin maden yataklarına sahiptir. Burada Krom ilçe merkezindeki dağlardan çıkarılır.Krom ocakları özel sektör tarafından çalıştırılmaktadır. Uzunpınar köyünde, Demir, Oruçoğlu köyü hududunda ise Kurşun ve Çinko çıkarılır.İlçemizde 3 adet krom konsantre tesisi mevcuttur. Yılda yaklaşık 20 bin ton civarında krom üretilmektedir. Yine ilçemizde değişik yerlerde kaliteli mermer ocakları mevcuttur. Şu an bir adet mermer fabrikası da kurularak faaliyete geçirilmiştir. Ayrıca mermercilik konusunda birkaç firma fizibilite çalışmalarını sürdürmektedir. Bu maddelerde çevre halkı çalıştığı için ekonomik yönden önemli gelir elde edilmektedir