İlçenin köy statüsünde iken adı ''Çukur''du. İlçe olunca bu adı aldı. Özel bir anlamı olmamakla birlikte, hamasi bir nitelik taşımaktadır. Özvatan'lılar böyle bir adı almakla topraklarına bağlılıklarını ifade etmiş olmaktadırlar. 9.5.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla ilçe olmuştur.
YERİ
Kayseri'nin kuzey doğusunda yer alan ilçe, Felahiye ile Sarıoğlan arasına düşmektedir. Kayseri'ye yaklaşık 78 km. uzaklıktadır. Kızılırmak havzasındadır. Engebeli ve dağlık araziye sahiptir. Alam, 986 km karedir.
İKLİMİ
Kara iklimi özelliklerini taşır. Yazları sıcak ve kuraktır. Kışları soğuk ve yağışlı geçer. Kızılırmağın buradaki iklime etkisi vardır.
SANAYİİ
İlçede gelişmiş bir sanayi yoktur. Küçük el sanatları ise çevrenin ihtiyaçlarına göre şekillenmiştir. İlçede bir fabrika teşebbüsü olmuşsa da sonuçlanamamış ve bu fabrika inşaa halin de yarım kalmıştır.
EL SANATLARI
Mahalli özellikli halı, kilim ve diğer giyim kuşam için kullanılan malzeme İşlenmektedir. Çevrenin kilimleri ilgi görür.
TARIM
Burada bahçecilik ön plandadır. Tarım alanları sınırlı olmasına rağmen verimlidir. Bahçecilik burada hayli gelişmiştir.
TARİHİ ESERLER
İlçenin pek çok yerinde tarihi kalıntılar bulunmaktadır.Bu tür ören yerleri Kağnıderesi,Höyük,Ortaoba,Hortum tepesi ve Kızılırmak kenarıdır.En eski yerleşım yeri ise Kızılırmak kenarında bulunan Zıhra kalesidir. Bu kale M.Ö.2000 li yıllarda yaşayan Hitit uygarlığına aittir.Hititlerden sonra Kapadokya Krallığının hakimiyeti devam etmiştir.
EĞİTİM
Burada ilk ve orta öğretim kurumları vardır. Mesleki okullar içinde ilçe olduktan sonra girişimler başlamıştır.
FOLKLOR
Burada eski Türk geleneğine dayalı mahalli oyunlar yaygındır. Özellikle düğünlerde çeşitli eğlenceler düzenlenir. Kış geceleri televizyonun yaygınlaşmasından önce çeşitli seyirlik oyunlar oynanırdı.
TİCARET
Hayvancılığa dayanmaktadır.Özellikle mandıranın faaliyete geçmesiyle süte pazar bulan halka,ek bir ekonomik destek sağlamıştır.Ayrıca arıcılığında yaygındır. 2 petrol istasyonu, 2 un fabrikası,iki fırın,1 sarraf,3 lokanta,1 pastahane,3 kuaför, 1 Hamam çok sayıda dükkan ve iş atölyesi bulunmaktadır.
İDARİ BOLÜNME
İlçe 2 belediye ve 4 köye sahiptir. Belediyeler, Küpeli ve Özvatan'dır., köyleri ise, Kavaklı, Kermelik, Taşlıköy ve Tuğlaşahtır.
KAVAKLI